31 MAYIS 2025 DÜNYA TÜTÜNSÜZ GÜNÜ

Tütün kontrolünde temel amaç, tütün ürünleri tüketimini azaltarak başta kanser olmak üzere onlarca hastalığın yarattığı sağlık, sosyal ve ekonomik zararların önüne geçilmesini sağlamaktır. Günümüzde %80’i gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere, dünyada 1,3 milyar kişi ülkemizde ise 15 milyon kişi sigara içmektedir. Ülkemizde her yıl yaklaşık 100.000 kişi tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Sigara, içenleri olduğu kadar çevresindeki kişileri de etkilemektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre, 700 milyon çocuk yani dünyadaki çocukların yarısı sigara dumanına maruz kalmaktadır. Her yıl dünyada 600 binin üzerinde kişi sigara dumanına maruz kalmanın sonucu ölmektedir. Toplumu “pasif sigara dumanının” zararlarından korumak önemli bir halk sağlığı konusudur. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı Ulusal Tütün Kontrol Programı 2024-2028 Eylem Planındaki amaçlardan biride sigarayı bırakmanın yaygınlaştırılması, tütün bağımlılığı tedavisinde ve tekrar başlamayı önlemede başarı yüzdesinin yükseltilmesidir. Tüm dünya ülkelerinde, Her yıl 31 Mayıs “Tütünsüz Bir Dünya Günü” olarak kutlanır. Dünya Sağlık Örgütüne üye devletler 1987 yılında bu günü, sigara salgını ile oluşan önlenebilir hastalık ve ölümlere dikkat çekebilmek için etkinlik günü olarak belirlemişlerdir. Aktif ve pasif sigara içiciliğinin ölümlere hastalıklara, sakatlıklara neden olduğu, psikolojik ve maddi açıdan da kişi ve toplum sağlığını tehdit ettiği bilinen gerçeklerdir. Halen sigara içmediği halde sigara dumanına maruz kaldığı için dünyada her yıl yaklaşık 1 milyon kişi hayatını kaybetmektedir. Bilimsel olarak tespit edilmiş içinde 50’ den fazlası kanser yapıcı 4.000’ den fazla kimyasal madde bulunan sigarayı kullananların havaya kattığı çevresel tütün dumanına maruz kalmanın güvenilir bir eşik dozu yoktur. En küçük miktarının bile zararlı olduğu kanıtlanmıştır. Tüm bu zarardan korunmanın tek çaresi kapalı alanların tamamen sigarasızlaştırılması /dumansızlaştırılmasıdır. Sigarayı bırakmak isteyenler Alo 171 sigarayı bırakma hattından sigarayı bırakma polikliniğinden yararlanabilirler. Toplumu pasif sigara dumanının zararlarından korumanın yegâne yolu sigara kullanımının bütün kapalı alanlarda yasaklanmasıdır. Dumansız kapalı kamusal mekânlar, iş yerleri ve toplu taşıma araçları yaratarak insanları tütün dumanına maruz kalmaktan korumaktayız. 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü hakkında Kanun kapsamında ihlallerin tespitine yönelik Dumansız Hava Sahası Denetim Sistemi (DHSDS) ile ihbar ve şikâyetlerin değerlendirilmesi ile rutin denetimlerin anlık olarak takibi ve raporlaması yapılmaktadır. İlimizde denetimler, tablet, bilgisayarlar ile 20 denetim ekibiyle gerçekleştirilmektedir. 4207 sayılı Kanun kapsamında ekiplerimiz, 2025 yılı içerisinde, İl genelinde 28.628 denetim gerçekleştirmiş olup, bu denetimlerde kapalı alanda Tütün ve Tütün Ürünlerinin tüketilmesi yasağına uymayan kişi ve işletmelere gerekli yaptırımlar uygulanmıştır. Denetimlerimiz mesai saatleri ile sınırlı tutulmayıp, hafta sonları da dâhil olmak üzere 24 saat üzerinden planlanarak yapılmaktadır. 4207 sayılı Kanun ihlaline şahit olan vatandaşlarımızın ALO 184 SABİM, ALO 112 Acil Çağrı hatlarına ve Google play üzerinden yeşil dedektör uygulaması ile şikâyette bulunabilirler. İlimizde 26 adet sigara bırakma polikliniğimiz aktif olarak hizmet vermekte olup, 7 adet sigara bırakma polikliniğimizin açılması için gerekli iş ve işlemler devam etmektedir Mevcut sigara bırakma polikliniklerine 2025 yılı içerisinde 2446 kişi müracaat etmiştir. Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz sağlanan 1861 vatandaşımıza, Sigarayı bırakma ilacı temin edilmiş olup; 230 vatandaşımız sigarayı bırakmıştır. Tütün ve tütün ürünleri kapsamında kararlı ve yeterli bir mücadele için, tüketicinin de içinde olduğu hemen her kesimin bilinçli bir şekilde mücadele etmesi gelecek nesiller için bir görev ve zorunluluktur. 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü münasebetiyle tüm halkımızı; Her yıl 10.000 bin kişinin ölümüne sebep olan, tütün ve tütün mamullerinden uzak durmaya ve bu gün vesilesiyle sigarayı bırakmaya davet ediyoruz.