ERKEN ERGENLİK TEHLİKESİNE DİKKAT!
ERKEN ERGENLİK TEHLİKESİNE DİKKAT!
Çocukların yetişkinlerde, ruhsal ve sosyal olarak yetişkinliğe adım atması doğal bir gelişim süreci olan ergenlik yaşı kız çocuklarda ortalama 10 yaşında, erkek çocuklarda ise 11 yaş civarında başlıyor. Üreme hormonlarının bir dizi değişiminde ortaya çıkan ergenlik belirtilerinin kızlarda 8, erkeklerde 9. sınıfta daha erken başlaması ise “erken ergenlik” olarak tanımlanıyor. Dünyada ve her birinde çocuktan 2-6'sını geçirdiği erken ergenlik görülme oranı, çağımızın önemli bir sorunu olan obezite ile bazı kimyasal ve hormonal bozulmanın tüketiminin artmasına paralel olarak yükseliyor. Erken ergenlik, bazı çocuklarda çocuk kısalığına neden olabildiği için son yıllarda en çok kaygılandıkları konuların başında geliyor
Çocukların yetişkinlerde, ruhsal ve sosyal olarak yetişkinliğe adım atması doğal bir gelişim süreci olan ergenlik yaşı kız çocuklarda ortalama 10 yaşında, erkek çocuklarda ise 11 yaş civarında başlıyor. Üreme hormonlarının bir dizi değişiminde ortaya çıkan ergenlik belirtilerinin kızlarda 8, erkeklerde 9. sınıfta daha erken başlaması ise “erken ergenlik” olarak tanımlanıyor. Dünyada ve her birinde çocuktan 2-6'sını geçirdiği erken ergenlik görülme oranı, çağımızın önemli bir sorunu olan obezite ile bazı kimyasal ve hormonal bozulmanın tüketiminin artmasına paralel olarak yükseliyor. Erken ergenlik, bazı çocuklarda çocuk kısalığına neden olabildiği için son yıllarda en çok kaygılandıkları konuların başında geliyor
Acıbadem International Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, aslında erken dönemde tedavi edebilen ergenliğin ve doğruyla yönetilen bir durum olduğunu belirterek, "Ayrıca, ergenliğin sadece küçük bir tedavi bölümünde erken bakıma ihtiyaç duyulur. Tedaviden etkin bir şekilde alınmasında erken dönemde kurtarılması ve dikkatli olması, korkuya kapılmadan, ancak geç olmadan uzman almak çok önemlidir. Bu, zaman olarak takip edildiğinde; boy ve kilo aksatılmamalıdır".
Kızlarda 10 kat fazla görülüyor
Erken ergenlik; gerçek ergenlik ve yalancı ergenlik olmak üzere iki gruba ayrılıyor. Gerçek erken ergenlik; beyindeki hipotalamus-hipofiz sisteminin zamanından önce aktif hale gelmesi başladı. Hipotalamus-hipofizden hormonlarının salınımının artmasıyla kız ve erkeklerde yumurtalar uyarılıyor ve bu tablo cinsellik hormonlarının artmasına neden oluyor. Erken ergenlik kızlarda 10 kat fazla görülüyor ve bunların nedenleri bulunamıyor. Erkek çocuklarda nadir rastlanırken, daha çok santral sinir sistemi lezyonları, kist, iyi veya kötü huylu tümörler, travma veya patolojik nedenlerden dolayı ortaya çıktılar. Yalancı erken ergenlik ise hipofiz uyarısından bağımsız olarak, cinsiyet hormonlarının farklı parçalarının büyümesi olarak tanımlanıyor. İyi veya kötü huylu tümörler, konjenital adrenal hiperplazi (Böbrek üst bezinin bir hastalığı) ile Mc Cune Albright sendromunda yalancı erken ergenlik nedeni olabiliyor.
Ani ve hızlı boy uzatmaya dikkat!
Kız çocuklarında memede tek veya çift büyüme, erkek çocuklarda testis hacmindeki artış, erken ergenliğin ilk haberleri oluyor. Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, “Kız çocuğunda sekiz aşamadan önce meme gelişimi başladıysa, erkek çocuğunda dokuz bölümden önce testislerde büyüme oluştuysa, her iki cinsiyette ani ve hızlı boy gelişimi dikkat çekiyorsa, davranışsal ve ruhsal değişiklikler belirginleştiyse, çocuk endokrinolojisi uzmanı olan hekime gitmekte gecikmeyin”de bulunuyor.
Obezite erken ergenliğin yaygın bir nedeni
Ailede erken ergenlik öyküsünün olması riski artırsa da saldırganlık olayları çok daha fazla etkili oluyor. Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, çocuklarda son yıllarda hızlı bir şekilde artış gösteren obezitenin ergenliğin yaygın ve önemli bir nedenini oluşturduğuna dikkat ederek, “Bunun nedeni ise, yağdan büyüme ile adipoz dokudanlanan leptin hormonunun artarak hipotalamik GnRH'ye uyarlanabilmesidir” diyor.
Kimyasalların kullanıldığı ekranın kullanım süresi…
Bazı hormonal ve kimyasal zararlı de erken ergenliğe yol açabilen uyarısında bulunan Aliye Sevil Sarıkaya, bitkilerin dikkat edilmesi gerekenleri özetliyor: "Gıda ambalajındaki bazı kimyasallar, plastik ürünler, tarım ürünleri, hormon içeren kozmetik ürünler ve temizlikteki kimyasallar, artan ekran kullanım süresi ile uyku düzeni bozukluğu da dahil olmak üzere hormonal dengesizliklere yol açabilir ve bunların sonucunda erken ergenliğe yol açabilir. Melatonin düzelebilir. Melatonin ergenliği baskılayıcıdır ve seviyesinin düşmesi ergenliğe uyarlanabilir.”
Erişkin boyu kısa kalmasın!
Erken ergenlik, tedavisi geciktiği takdirde, çocuklarda fiziksel ve ruhsal olarak önemli sorunlara neden olabiliyor. Örneğin kemik yaşı hızlı dikdörtgeni için büyüme plakları erken kapanabiliyor ve yetişkin boyu kısa kalabiliyor. Bunun yanı sıra yaşlarına uygun olmayan fiziksel ve ruhsal gelişimleri sosyal açıdan zorluklar yaşayabiliyor. Ancak, hemen ihtiyata kapılmanıza gerek yok yok! Zira, bu sorunlar erken ergenlik çağında yaşayan çocuğunda görülmüyor, ayrıca erken dönemde iyileşme başladığında önlenebiliyor.
Tedaviyle ergenlik süreci yavaşlıyor!
Ergenlik belirtilerinin erken yaşlardaki genişleme kaygılarına yol açabiliyor. Aslında erken ergenlik sorunu yaşayan çocuklarda sadece küçük bir bölümün tedavi edilmesi ihtiyacı duyuluyor . Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, ayrıca ergenliğin yetişkin bir durum olduğunu, bu nedenle bilginin hemen endişeye kapılma durumu belirtildi, süreci özetliyor: “ Tedavide amaç ergenlik sürecini yavaşlatmak, bu sayede çocuk gelişimina zaman eğitimi ve çocuğun iyileşmesine uygun şekilde devam etmek sağlamak. süreci yavaşlıyor.”
İstanbul HABERİ
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.


